Standardowe i alternatywne metody parzenia kawy
Kawa towarzyszy nam cały czas. Pijemy ją zarówno do śniadania, jak i towarzysko – podczas spotkania na mieście. Jeśli jednak spojrzymy na najbardziej popularną domową metodę parzenia, to wciąż króluje „zalewajka” – mylnie nazywana przez niektórych kawą po turecku. Jak przygotować kawę, aby wydobyć z niej to, co najlepsze? Dlaczego ta sama kawa, przygotowana w inny sposób, smakuje inaczej?
Kawa po turecku
Kawy po turecku nie należy mylić ze standardowym zalaniem jej wrzątkiem. To mylne skojarzenie rozprzestrzeniło się głównie za sprawą lokali gastronomicznych, które nazwały w ten sposób przygotowywaną przez siebie kawę – zalewaną w filiżankach gorącą wodą i podawaną gościom. Te dwie techniki zaparzania nie mają jednak ze sobą wiele wspólnego.
Czarny napar w oryginalnej tureckiej wersji przygotowuje się w specjalnym naczyniu – w tygielku. Do tygielka wsypuje się cukier i bardzo drobno zmieloną kawę. Następnie zalewa wodą i podgrzewa nad palnikiem. Najważniejsze, to nie dopuścić do wrzenia naparu. Takie podgrzewanie należy powtarzać kilkukrotnie – kawa będzie zaczynała „buzować” – i wówczas należy na kilka sekund zdjąć ją z ognia. Kiedy „opadnie” – ponownie umieścić na palniku. Czynność powtórzyć kilka razy. Następnie dodać kilka kropli zimnej wody – wówczas fusy opadną na dno – i przelać gotową kawę do filiżanek. Kawę po turecku bardzo często podaje się z dodatkiem korzennych przypraw.
Ekpres ciśnieniowy
Coraz częściej w domach pojawiają się również ekspresy ciśnieniowe. Ich działanie jest niezwykle proste. Przez warstwę kawy, umieszczonej w kolbie, przepuszcza się wodę pod ciśnieniem. Jej temperatura wynosi zwykle około 90oC. W wyniku tego procesu, do filiżanki trafia świeżo zaparzona kawa, na wierzchu której powinna utworzyć się charakterystyczna cienka pianka – nazywana „cremą”. Crema stanowi barierę ochronną dla aromatu. Jej obecność świadczy również o prawidłowej technice zaparzania i dobrej jakości ziaren – espresso bez cremy nie istnieje.
Ekspres ciśnieniowy daje nam więc możliwość zaparzenia esencjonalnego espresso – którego nie należy mylić z „ekspresso”! – stanowiącego bazę między innymi dla latte czy cappuccino. W ekspresie ciśnieniowym bardzo ważne jest użycie kawy ziarnistej – świeżo zmielona, bogata w olejki eteryczne, pozwoli otrzymać najlepsze rezultaty.
Ekspres przelewowy
Obok ekspresów ciśnieniowych, pojawiły się także ekspresy przelewowe. Jak nazwa wskazuje – metoda działania opiera się na powolnym przelewaniu gorącej wody przez filtr ze zmieloną już kawą. Napar sączy się wprost do dzbanka.
Kawiarka
Wyglądem przypomina bardzo malutki czajniczek i składa się z trzech części: dolnego zbiornika na wodę, sitka i lejka oraz górnego zbiornika na gotową, świeżo zaparzoną kawę. Ta technika wymaga grubiej zmielonych ziaren. Umieszcza się je w sitku, do dolnego zbiornika nalewa wodę i całość umieszcza na palniku.
W skutek gotowania, woda z dolnego zbiornika zamienia się w parę, przechodzi przez warstwę ziaren kawowych i skrapla się w górnym zbiorniku – w postaci gotowego naparu. Proces trwa kilka minut. Po tym czasie kawa gotowa jest do picia. Charakteryzuje ją intensywny i mocny smak. Technika bardzo popularna we Włoszech, gdzie stosuje się ją w połączeniu z tzw. włoskim ciemnym paleniem ziaren.
Drip
Jedna z alternatywnych metod parzenia kawy. Drip pozwala na przygotowanie delikatnego naparu, świetnego zarówno w porze śniadaniowej, jak w godzinach popołudniowych.
Dripper należy umieścić nad filiżanką, włożyć do niego papierowy filtr, a następnie delikatnie przepłukać go gorącą wodą.
Pozbyć się następnie wody z filiżanki – wrzątek przy okazji zdążył w tym czasie delikatnie ogrzać naczynie. Nasypać grubiej zmielonej kawy do filtra umieszczonego w dripie i zalać małą ilością gorącej wody. W tym czasie kawa „zacznie oddychać” i uwalniać swój smak i aromat.
Po kilknastu sekundach kontynuować zalewanie kawy – jak najcieńszym strumieniem, wykonując ręką powolne, okrężne ruchy. To pozwoli ziarnom dokładnie się zaparzyć i lepiej oddać swój smak. Ilość wody dostosować do pojemności filiżanki umieszczonej pod dripem.
Chemex
W kawiarniach oraz palarniach można spotkać się także z chemexem. Choć wyglądem nieco różni się od drippera, to jednak sposób parzenia jest bardzo zbliżony. Ze względu na używane filtry, mówi się, że napar z chemexa jest bardziej klarowny i ma subtelniejszy smak – który niekiedy porównuje się nawet do herbaty.
Aeropress
Najmniej znanym, a zarazem najmłodszym urządzeniem do alternatywnego parzenia kawy, jest aeropress. Urządzenie to przypomina dużą strzykawkę, składającą się z tłoka oraz zbiorniczka z filtrem. Zasada działania jest nieco inna niż w dripperze oraz chemexie. W tym przypadku wody się nie przelewa, a tłoczy pod ciśnieniem. To idealna alternatywa dla ekspresu, a jednocześnie świetny sprzęt na początek baristycznej przygody.
Spektakularne efekty, niezwykłe aromaty
Mamy do dyspozycji wiele metod parzenia kawy. Dzielimy je na bardziej tradycyjne oraz te alternatywne – czyli wykluczające użycie ekspresu. Każda z nich daje inne rezultaty i pozwala na uzyskanie zróżnicowanego aromatu, smaku, a nawet konsystencji. Szukając swojej ulubionej wersji, warto skorzystać z kawy ziarnistej, gdyż taka pozwoli na dostosowanie grubości mielenia do ulubionej techniki i pomoże przygotować idealną filiżankę tego czarnego złota.
« wróć